Su mesi de trèula e de incùngia.

Màgini: Pieter Bruegel Su giòvunu, 16244, Istadi: de Didatticarte

furriau in sardu de:

Ugo Dessy, Su tempus chi passat, Vol. I, S’annu de su messaju, Alfa Edirice, 1989, pg. 83.

www.alfaeditrice.it/shop/collane/su-tempus-chi-passat

www.ugodessy.com

Mesi de Argiolas
Mesi de trèulas e de argiolas, de grandu atividadi in su sartu, de fai su consuntivu de su chi nd’est arribau. Chi po su messaju est sèmpiri negativu. Su traballu in su sartu no ddu pagat mai su guadàngiu chi ndi benit de sa produtzioni agrìcola. Serbit sceti po sfamai sa famìllia, aici nant de sèmpiri is messajus. E chi su de traballai sa terra abbastit sceti po nurdiai sa famìllia, bolit nai ca “depit abbastai amarolla”. Difatis est su messaju, sa famìllia cosa sua, chi agiustant is abbisòngus e su fàmini insoru a sa cosa e a cantu sa terra ddis donat in cuddu annu.

Annus grassus e annus làngius. De is grassus ndi benit calincunu fatu-fatu e ddu arregordant che acuntèssiu fabulosu de sa comunidadi. Is làngius funt s’arrègula, po mori de is intopus de sa natura e de sa tennologia primitiva chi imperant in su traballu; ma prus ancora po mori de comenti su sistema sfrutat su messaju, de modu chi su guadàngiu est prus pagu de su costu de su traballu cosa sua.

Is fainas de s’incùngia de su mesi de argiolas sighint prus o mancu faci a sa metadi de austu. In su bentulai de su lori e de su legùmini – apustis de is trèulas, chi ddas faiant cun is bèstias de traballu, pruschetotu cuaddus, e candu sa cosa fiat pagu cun is manus, imperendi is mallus – serbiat su bentu sulendi, a manera no forti, ma sighida. Cun d-una pàlia de linna adata ghetànt in artu su lori brutu: su trigu arruiat prus acanta e sa palla, prus lèbia, prus atesu, a manenera ca ndi bessiant duus muntonis diferentis, unu de palla e s’àteru de trigu.

Famosu su dìciu arremonau in s’innu de Franciscu Manno Contra sos feudatarios, incoramentu a su pòpulu a si-ndi pesai contras de sa tirannia in su momentu giustu: Cando si pesat su bentu, est pretzisu bentulare.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.