Su fueddu “ecuinòtziu” ndi benit de su latinu: “aequa nox”, ca sa noti est longa cantu sa dii. Duas bortas a s’annu sa dii durat giustu doxi oras in totu sa Terra, su soli allùmiat is duus emisfèrius a sa pròpiu manera, ma sa diretzioni de sa luxi est a s’imbressi. In s’ecuinòtziu de atòngiu, ocannu su bintitres de cabudanni, beneus de sa prus dii longa e andaus conca a sa prus curtza, sa luxi manna de su solstìtziu de istadi est smenguendi-sì a bellu a bellu. In custa dii acabbat s’istadi astronòmica e inghitzat s’atòngiu. Su colori de sa natura fùrriat a arrùbiu, aràngiu, grogu e castàngia, sa folla nd’arruit de is matas, intendeus unu pagu de frischetu; in is diis acanta a s’ecuinòtziu sa luna prus manna e alluta permitit a is messajus de manigiai sa terra finas a tradu de noti. In su sartu, sa simana de s’arregorta est acabbendi e sa de ierru est acostendi; est tempus de fai is contus de su chi eus semenau in s’annu. Sa fruta est cota e su chi eus incungiau si depit permiti de bivi in su tempus fridu: chi eus arregortu pagu eus a tenni unu ierru difìcili, pòburu e famiu.
Su putzu sagrau de Santa Cristina, in Paulle (Paulilatino), fiat alliongiau a sa religioni de s’àcua, ma naca fiat puru unu logu po cadelai su celu. Est a nai ca ingunis acuntessint fenòmenus de importu; po ndi nai una, in is ecuinòtzius su soli, passendi peri sa scalera, allùmiat su fundu de su putzu finas a tocai s’àcua. S’òmini chi imbucat, comenti lompit a is ùrtimus ses scaleris, biit s’umbra cosa sua conca a bàsciu in su muru ananti suu.
