su 19 mesi de argiolas 2017
(sighit de sa primu parti)
GHERRA! Luegus si biit sa diferèntzia manna de is duus esèrcitus, fatu de sordaus bendiritzus e beni armau e addestrau s’aragonesu-sitzilianu. S’afracant che dimònius in su bruncu de sa batalla! No si sciit in cantu tempus is aragonesus arrennescint a pratziri in duus s’esèrcitu sardu. Una parti si fuit faci a frùmini e innii abarrant acorraus. Cumbatint, si difendint cun sa fortza de su disisperu. Ma su nemigu est prus forti! Est unu degòlliu! A millas morrint infrissius de is spadas e apetigaus de is cuaddus, su sànguni s’amesturat a sudori, is tzèrrius de disisperu prenint cussu logu maraditu! Est un’ocidroxu! Est aici chi ancora oi est connotu Su Logu.
S’àtera parti de s’esèrcitu sardu si fuit conca a Seddori, s’acorrat aìnturu de su casteddu. Sarvus!
NOU!
Is aragonesus ddus bolint scrementai! Cunchistant su casteddu, infrissint a spada che angioneddeddus totu is òminis, sordaus e tzivilis! Is mortus funt prus de 300, is fèminas funt torradas a scraas e bèndias che bestiàmini. Mancu sa bidda si sarvat de sa bardana arrorosa, Seddori connoscit sdorrobatòrius, violèntzia e morti! S’urrei sardu cun s’esèrcitu abarrau si fuit a su casteddu de Murriali. Po bona sorti si sarvat. Cussu casteddu est malu a cunchistai!
Sa batalla est pèrdia! Sa gherra est pèrdia! Un’arrori mannu! Est pèrdiu totu! Che unu cuaddu de fumu in dii de bentu estu si fuit su bisu de libertadi de is sardus chi de insaras passant de unu dominadori a s’àteru. Est sa fini de prus de 500 annus de stòria de Sardìnnia indipendenti. Abarrant is mortus scavulaus e apetigaus in s’ocidroxu, su sànguni, sa musca, sa basca, is mortus interraus e chena de interrai de su casteddu e de sa bidda, is fiudas, is mamas chi prangint fillus e pobiddus! Calincuna mancai ancora sperat chi assumancu su pobiddu si siat sarvau: «Nostra Sennora mia, fadei-mì sa gràtzia! Po s’amori de Deus, chini at a pensai a fillus mius!» Ma nemus at a torrai prus, sceti disisperu e mancu su cunfortu dolorosu de una tumba anca prangi…
Una pàgina de stòria scarèscia finas a pagus annus a oi, cuada, furada a is sardus. Parit malu a crei ma is lìburus de stòria no nd’ant mai fueddau. Unu pòpulu chena de stòria no est pòpulu, est che una mata chena de arreìxinis, est bella a crocai e totus ndi podint fai linna! Est su chi sutzedit oi! Boleus una scola sarda, po nosu e po fillus nostus. Chi sa polìtiga si detzidat a fai su doveri suu!
Ma sa sorti bortas meda podit essi befiana, is sardus est berus ca iant pèrdiu, ma cussa batalla maradita nd’iat liau sa vida a su fillu de s’urrei puru, Martinu su Giòvunu, issu fut s’erederi a sa corona de Aragona e fillu solu, che una fùrria torrada de sa malasorti custu fatu iat fatu sperdi cuss’eredeu, su sànguni e s’arratza de s’urrei Martinu su Bèciu. Su contu narat ca a portai a sa morti de Martinu fut una picioca seddoresa connota po sa bellesa manna: SA BELLA DE SEDDORI ddi narànt (o SA BELLA DE BIDDA comenti narant ancora oi in Seddori) naca Martinu si-ndi fut amorau finas giai-giai a perdi su sentidu… Ma custa est un’àtera stòria chi eus a contai in Sàrdara su 22 de Làmpadas in is Domus de Pilloni in su cungiau archeològicu de Sant’Anastasia.
Custu est su chi fait sa Pro Loco de Sàrdara po arregordai custus acontèssius:
CONTENDI E CANTENDI SA BATALLA
Reading – cuncertu in lìngua sarda cun is artistas chi ant interpretau e cantau “Sa Batalla”.
Cun : Is “Shardana” (live), Artistas de Sàrdara, MO.DA. Movimento Danza, sonadas de Akinu Congia, Kenze Neke
Diretzioni de Carmen Porcu
15/07 – 10:00 de merii, Teatru Comunali
Drama teatrali “SA BELLA DE SEDDORI”
Is Sardus ant pèrdiu Sa Batalla ma sa sorti befiana cun sa morti de s’ùnicu erederi at fatu perdi a s’eredeu de Barcellona sa trona de sa Corona de Aragona. Un’òpera a posta a tretemesu de stòria e paristòria ancora imboddiada in su mistèriu chi s’at a amostai una patriota èrrida e scallentada chi no at a mancai de movi is prus emotzionis fortis. Bellas diaveras is scenografias, is costùminis e sa mùsica. Su logu est cussu nodiu de su tempru nuraxinu de Sant’Anastasia.
(tradutzioni in sardu-assetiadura de Giampàulu Pisu de s’òpera de Salvatore Deledda “La bella di Sanluri”) Cumpangia teatrali “Su Spàssiu” de Seddori.
Diretzioni e assetiadura de Rosalba Piras (Abaco teatro).
22/07 – 10:00 de noti, Casa Pilloni via Eleonora
